اتاق فرار چيست؟
اتاق فرار يا همان اسكيپ روم، نام يك بازي بسيار محبوب است. در اين بازي شما و هم‌تيمي‌تان بايد بتوانيد دقيقا همانند فيلم‌ها، معما حل كنيد و فرار كنيد. اين بازي دقيقا همان حسي را به شما مي‌دهد كه انگار وسط يك فيلم جنايي – هيجاني هاليوودي از خواب بيدار شده‌ايد. اين بازي دقيقا همانند فيلم‌هاي اكشن، سناريو‌هاي مختلفي دارد. گاهي ممكن است شما را داخل يك رستوران متروكه دست و پا بسته رها كنند و گاهي ممكن است داخل يك ايستگاه فضايي به هوش بياييد. شايد تعجب كنيد اگر بدانيد كه حتي ممكن است گاهي وسط يك زندان مخوف به هوش بياييد كه قاتلان زنجيره‌اي نيز به دنبال شما هستند!
به هر حال در هر سناريويي كه قرار بگيريد، بايد سرنخ ها را پيدا كرده و آنها را دنبال كنيد. اين كار را بايد مرحله به مرحله ادامه دهيد تا معماي پاياني را حل كنيد. اسكيپ روم يا همان اتاق فرار، تجربه حس هيجان محض است. گاهي اين هيجان با حس ترس، وحشت و دلهره همراه خواهد بود. جالبي اتاق فرار در اين است كه شما در كنار اين حس‌ها بايد منطقي تصميم بگيريد. يافتن سرنخ‌ها در اين حال و هوا بسيار سخت است. شايد در ابتدا خيلي حس ترس را تجربه نكنيد و بگوييد اين يك بازي است، اما هرچقدر كه بگذرد، واقعا در بازي غرق مي‌شويد. هيچ بازي ديگري در دنيا امكان تجربه اين حس را به شما نمي‌دهد.
چطور بايد بازي كنيم؟
خب اولين سوالي كه شايد براي شما پيش بيايد، اين است كه چطور بايد اين بازي را انجام دهيم؟ پيش از هرچيز بايد بدانيد كه اين بازي به صورت گروهي انجام مي‌شود. در نتيجه اگر قصد انجام اين بازي را داريد، بهتر است دوستان خود را راضي كنيد كه با شما همراه شوند. معمولا بازي به صورت گروه‌هاي چهار تا هشت نفره انجام مي‌شود. البته شايد بتوانيد همراه كساني كه تنها هستند، يك گروه تشكيل بدهيد، اما بعيد است و به شانس شما بستگي دارد.
پس از آن شما وارد يك فضاي جديد خواهيد شد. اين فضا ممكن است يك خانه بزرگ باشد يا يك اتاق بسيار كوچك، اين به سناريو بستگي دارد. فضاي داخلي اتاق فرار دقيقا بر اساس سناريو است. هر چقدر اتاق فرار شما معروف‌تر و حرفه‌اي‌تر باشد، در همان ابتدا با ديدن طراحي دچار دلهره خواهيد شد. در حال حاضر سناريو‌هاي متفاوتي در ايران به وجود آمده‌اند. البته تقريبا سناريو‌هاي آدم‌ربايي و گروگان گيري، دزدان دريايي، شكار گنج، زامبي‌ها، خانه‌هاي خالي از سكنه، زندان‌ها، و آزمايشگاه‌هاي علمي بسيار محبوب و متعارف هستند.
چطور سرنخ‌ها را پيدا كنيم؟
بعد از اينكه توانستيد خودتان را پيدا كنيد و متوجه شديد كه در چه مكاني قرار گرفته‌ايد، نوبت به يافتن سرنخ‌ها مي‌رسد. براي يافتن سر نخ‌ها دقيقا بايد همانند يك كاراگاه حرفه‌اي، به دنبال چيز‌هاي غير معمول بگرديد. براي اينكه بتوانيد سرنخ‌ها را به خوبي پيدا كنيد، بايد بتوانيد همانند يك خلاف‌كار فكر كنيد. گاهي سرنخ مي‌تواند يك چيز كاملا بديهي باشد و گاهي بايد اشياي مخفي داخل اتاق فرار را پيدا كنيد. به هر حال شما نياز به كار تيمي داريد و بايد از قوانين رياضي، تيز بيني، منطق ربط دادن چيز‌هاي مختلف به هم و شجاعت استفاده كنيد. گاهي در يك مكان تاريك و وحشتناك سرنخي وجود دارد كه بايد دل به دريا زده و آن را پيدا كنيد.
البته توجه داشته باشيد كه معما را بايد در زمان محدودي حل كنيد. اينطور نيست كه ساعت‌ها بتوانيد به دنبال سرنخ بگرديد. بعد از ورود به خاطر اينكه زمان شما هدر نرود، سريعا به دنبال هر سرنخي بگرديد. هر چيزي ممكن است سرنخ شما باشد. گاهي ممكن است يك سرنخ شما را به سرنخ ديگر برساند. گاهي هم بايد سرنخ‌هاي بي‌ربط را كنار هم بگذاريد تا به يك پاسخ منطقي برسيد. با توجه به سناريو، ممكن است سرنخ‌ها شما را به درب خروج برسانند. البته گاهي هم ممكن است وارد يك اتاق جديد شويد و در آنجا بايد با معماي تازه‌اي رو به رو شويد.
بخش‌هاي مختلف اتاق فرار چيست؟
به صورت كلي بازي اتاق فرار را مي‌توان به چهار بخش مختلف تقسيم كرد. بنابراين هر بخش را به شما معرفي مي‌كنيم تا بيشتر با آنها آشنا شويد.
۱- سناريو
به نوعي يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي بازي اتاق فرار سناريو و انتخاب آن است. اگر يك سناريو به خوبي طراحي شده باشد، قطعا از آن لذت خواهيد برد. سناريو‌هاي قوي را مي‌توانيد با توجه به نظرات ديگران پيدا كنيد. بهتر است يك سناريو با طراحي قوي و تو در تو را انتخاب كنيد تا شما را به اوج هيجان برساند.
البته بايد بدانيد كه سناريو‌ها شبيه به هم نيستند. تقريبا هر سناريو را مي‌توان در شش ژانر مختلف نوشت. هيجان انگيز، ترسناك، معمايي، جنايي، كاراگاهي و فانتزي، اين‌ها ژانر‌هايي هستند كه سناريو‌ها در آن نوشته مي‌شوند. به همين دليل بهتر است پيش از بازي ژانر مورد علاقه خود را پيدا كنيد. به اين ترتيب در انتخاب سناريو يك گام جلوتر از ديگران خواهيد بود و مي‌دانيد كه قرار است انتظار چه چيزي را داشته باشيد.
۲- محيط بازي
محيط بازي به جرات مهم‌ترين بخش بازي است. طراحي محيط بازي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. يك محيط بازي بسيار حرفه‌اي مي‌تواند حس ترس، هيجان و يا رمز و راز را به شما تلقين كند. اگر محيط بازي به خوبي طراحي نشده باشد، دقيقا حس اين را خواهيد داشت كه انگار وسط يك بازي گير افتاده‌ايد. اما يك طراحي حرفه‌اي، به شما اين حس را منتقل مي‌كند كه انگار در دنياي واقعي دچار اين مشكلات شده‌ايد.
از طرفي حل معماهايي كه در محيط بازي حرفه‌اي به وجود مي‌آيند، بسيار دشوار خواهد بود. در حالي كه داخل محيط بازي معمولي شايد بتوانيد به سادگي يك معما را حل كنيد. اگر طراح يك محيط بازي بسيار حرفه‌اي عمل كند، حتي سرنخ‌هاي گمراه كننده نيز در بازي قرار مي‌دهد. يعني ممكن است چندين و چند سر نخ مختلف پيدا كرده باشيد اما يكي از آنها آنقدر بي‌ربط باشد كه تمامي منطق شما را زير سوال مي‌برد.
مخصوصا در اتاق فرار ترسناك، جلوه‌هاي ويژه مي‌توانند شما را واقعا وارد حس ترس و وحشت كنند. همچنين عوامل مختلف در اين نوع اتاق فرار باعث از بين بردن تمركز شما مي‌شوند. در يك اتاق فرار حرفه‌اي به عنوان مثال ممكن است با گوش دادن به صدايي كه از يك جسم بيرون مي‌ايد بتوانيد رمز اتاقي را پيدا كنيد.
۳- گروه‌هاي شركت كننده
همانطور كه اشاره كرديم، اين بازي به صورت گروهي قابل اجرا است. اين يعني نمي‌توانيد به صورت انفرادي بازي كنيد و هم چنين نياز به همكاري با ساير اعضاي تيم داريد. در اين بازي شما اصلا نبايد تك‌روي كنيد. همه بايد با يكديگر همكاري و تعامل داشته باشند تا معما به بهترين نحو ممكن حل شود.
در ضمن بهتر است كساني كه به اين بازي علاقه دارند در يك تيم قرار بگيرند. تلاش نكنيد كساني كه به اين بازي علاقه ندارند را همراه خود كنيد. به اين طريق قطعا اتاق فرار براي شما لذت بخش نخواهد بود. از طرف ديگر بهتر است كساني كه در بازي اتاق فرار شركت مي‌كنند، در يك گروه سني باشند.
۴- اپراتور بازي ( گيم مستر )
اپراتور بازي اتاق فرار در ترساندن شما نقش بسزايي دارد. او كسي است كه از دور بازي را نگاه مي‌كند و بر آن نظارت دارد. اپراتور وظيفه دارد كه به عنوان مثال در هنگام ورود به اتاق از دستگاه مه ساز استفاده كند و يا در قسمتي از بازي صداي وحشتناك را پخش كند. علاوه بر همه اين‌ها، اپراتور بازي كسي است كه اگر دچار مشكل شديد مي‌توانيد با او تماس بگيريد.
اگر در حين بازي خسته شديد و خواستيد آن را ترك كنيد، بايد با اپراتور تماس بگيريد. حتي گاهي ممكن است در حين روند بازي مشكلي براي طراحي صحنه به وجود بيايد. در اين گونه موارد نيز بايد با اپراتور بازي اتاق فرار تماس بگيريد.
اتاق فرار از كجا به وجود آمد؟
شايد برايتان جاي سوال باشد كه اصلا چنين ايده ناب و زيبايي از كجا نشات گرفته. خب كمي در اين مورد به شما توضيح خواهيم داد. اولين بار در سال ۲۰۰۷ شركتي به نام ريل اسكيپ روم به دست تاكائو كاتو ژاپني تاسيس شد. كاتو كه تنها ۳۵ سال داشت، اين ايده را در ذهن خود پرورش داد و سناريو‌هاي مختلف را طراحي كرد. تا چهار سال اتاق فرار در انحصار ژاپني‌ها بود. سرانجام در سال ۲۰۱۱، براي اولين بار بازي اتاق فرار از ژاپن خارج شد و سر از سنگاپور در آورد.
در سال ۲۰۱۵ تنوع اتاق فرار بسيار زياد شد. به طوري كه در آن سال حدود ۵۰ اتاق فرار با سناريو‌هاي مختلف به وجود آمده بود. پس از آن يكي از دوستان تاكائو كاتو، به نام كائوزو ايوانا، به نوعي خيانت كرد و پروژه اتاق فرار را به آمريكا برد. از آنجا بود كه اتاق فرار بسيار همه گير شد و بسياري از كشور‌هاي مختلف آن را اجرا كردند.
جالب است بدانيد كه به صورت موازي، يك دانشمند و فيزيك‌دان سوئيسي، بازي مشابه به اتاق فرار را در سال ۲۰۱۲ طراحي كرد. به هر حال اتاق فرار شروع به گسترش پيدا كردن در كشور‌هاي مختلف دنيا كرد. نهايتا در سال ۲۰۱۷ شاهد حضور حدود ۸۰۰۰ اتاق فرار در سراسر جهان بوديم.
چطور شد كه اتاق فرار به ايران رسيد؟
اتاق فرار در سال ۱۳۹۵ وارد ايران شد. از شهريور سال ۱۳۹۴ تيمي از افرادي كه قصد تاسيس اتاق فرار در ايران را داشتند، با مسئولين مربوطه مذاكرات مختلفي كردند. آنها نهايتا موفق شدند كه در اوايل سال ۱۳۹۵، اولين اتاق فرار را در ايران افتتاح كنند.
خوشبختانه با افزايش محبوبيت اين بازي جذاب، امروزه شاهد اتاق‌هاي فرار مختلف با سناريو‌هاي متفاوت در سراسر كشور هستيم. البته تا به امروز تنها در شهر‌هايي همانند تهران، شيراز، اصفهان، مشهد، كرج، تبريز، اهواز و قزوين شاهد حضور اتاق فرار هستيم.
چطور از اتاق فرار به خوبي بيرون بياييم؟
اتاق فرار با وجود اينكه طراحي بسيار پيچيده‌اي دارد، اما با رعايت چند نكته ساده قابل حل است. در نتيجه به جاي اينكه چند دقيقه را صرف پيدا كردن خود كنيد، بهتر است از پيش خودتان را براي آن آماده نماييد. به اين شكل از همان ابتداي بازي مي‌توانيد عملكرد خوبي داشته باشيد و تيم را به سمت پيروزي ببريد. به اين ترتيب اعضاي تيم به شما افتخار خواهند كرد!
اما واقعا براي موفقيت در اتاق فرار بايد چه كار كنيم؟
كار تيمي را فراموش نكنيد
يكي از مهم‌ترين اصول بازي اتاق فرار، بازي تيمي است. برخي افراد در اين بازي شركت مي‌كنند و بي‌كار مي‌مانند تا اعضاي ديگر معما را حل كنند. برخي ديگر نيز به صورت تيمي عمل مي‌كنند اما عملكرد اشتباهي دارند. اين دسته افراد به صورت گروهي وقت خود را صرف يك سرنخ مي‌كنند. چه تنها يك نفر به دنبال حل معما باشد و چه اينكه همه بر سر يك سرنخ وقت خود را هدر كنند، باعث شكست در بازي خواهد شد.
شما بايد به صورت تيمي عمل كنيد و هر كس به دنبال يك سرنخ برود. مخصوصا در سناريو‌هاي حرفه‌اي، چندين و چند سرنخ مختلف وجود خواهد داشت. در نتيجه اعضاي گروه بايد به صورت موازي سرنخ‌هاي مختلف را دنبال كنند و در نهايت همه‌ي آنها را كنار هم بگذارند تا يك نتيجه منطقي بگيرند.
هرچه كه مي‌بينيد را با صداي بلند بيان كنيد
متاسفانه برخي اعضاي گروه به خاطر اينكه بتوانند مهارت خود را به رخ ديگران بكشند، تك روي مي‌كنند. آنها زماني كه دستشان به يك سرنخ مي‌رسد، آن را مخفي كرده و تلاش مي‌كنند تا خودشان معما را حل نمايند. اما يكي از ابتدايي‌ترين دستور‌العمل‌هايي كه براي موفقيت در اتاق فرار وجود دارد اين است كه به محض يافتن هر چيزي، آن را با صداي بلند بيان كنيد.
به عنوان مثال زماني كه يك تكه از پازل را پيدا مي‌كنيد، با صداي بلند به ساير اعضاي تيم بگوييد كه تكه‌اي پازل يافته‌ايد. ممكن است يكي ديگر از اعضاي گروه تكه‌اي ديگر را يافته باشد كه به كل تيم در حل معما كمك مي‌كند.
سرعت عمل بالايي داشته باشيد
معمولا براي حل كردن معماي اتاق فرار حدود سي دقيقه تا يك ساعت زمان خواهيد داشت. بسياري تصور مي‌كنند كه اين زمان بسيار زيادي براي يك بازي است. به همين دليل در ابتداي بازي كاملا وقت را هدر مي‌دهند و هرچه به انتهاي زمان نزديك مي‌شوند، متوجه خواهند شد كه زماني براي آنها باقي نمانده.
به جاي اينكه تصور كنيد زمان زيادي براي بازي در نظر گرفته شده، تصور نماييد كه بايد بازي را در كمتر از پنج دقيقه پشت سر بگذاريد. اگر در بازي يك قاتل زنجيره‌اي به دنبال شما هست، بايد خودتان را در محيط بازي غرق كنيد. برخي شركت‌كنندگان تماما با تلقين حس ترس مقابله مي‌كنند. آنها تصور مي‌كنند كه اين كار نشانه شجاعت آنها در مقايسه با ساير اعضاي تيم است. با اين رويه اصلا از داستان لذت نخواهيد برد و احتمال شكست شما بسيار بالا خواهد بود.
داستان را جدي بگيريد و تلاش كنيد از همان ابتدا به دنبال سرنخ بگرديد. اگر در حين روند بازي دچار مشكل شديد، از اپراتور درخواست كمك كنيد. درخواست كمك كردن اصلا تقلب نيست و كسر شان ندارد. تنها اين راهنمايي‌هاي كوچك به شما كمك مي‌كنند تا زودتر از مهلكه خارج شويد.
همانند گروهي از متخصصين فكر كنيد
اگر در يك اتاق فرار حرفه‌اي شركت كنيد، خواهيد ديد كه براي حل هر معما نياز به تخصص خاصي وجود دارد. به عنوان مثال ممكن است در يك اتاق فرار براي باز كردن قفل يك درب، مداري الكتريكي را كامل كنيد. يا به عنوان مثال ممكن است با برداشتن يك جسم، ضامني فعال شده و باعث به خطر افتادن جان اعضاي گروه شود. به همين دليل است كه بايد در بازي اتاق فرار به صورت تيمي شركت كنيد.
هر يك از اعضاي تيم بايد بر اساس تخصصي كه دارند، قسمتي از معما را حل كنند. در نتيجه بايد كار تيمي شما به اين شكل باشد كه هر معما و سرنخ را به يك نفر واگذار كنيد.
به جاي يك نويسنده فكر كنيد
هرچقدر هم كه يك اتاق فرار پيچيده باشد، باز هم توسط يك انسان طراحي شده. به همين دليل اگر كمي به جاي نويسنده داستان فكر كنيد، مي‌توانيد سريع‌تر به پايان اتاق فرار نزديك شويد. هميشه اين سوال را از خودتان بپرسيد كه اگر جاي نويسنده داستان بوديد، در اينجا چه كار مي‌كرديد؟ با پاسخ به اين سوال مي‌توانيد راه حل‌هاي ممكن را ساده‌تر بيابيد.
نكاتي كه در مورد اتاق فرار بايد بدانيد
- در برخي از بازي ها دست و پاي شما را مي‌بندند. به همين دليل اگر فوبياي بسته شدن دست و پا را داريد، به هيچ وجه در اين بازي شركت نكنيد.
- در برخي مراحل بازي اتاق فرار ممكن است شما را در تاريكي محض قرار دهند. به همين دليل اگر از تاريكي محض هراس داريد، در اين نوع اتاق فرار شركت نكنيد.
- در بسياري از اتاق فرارها، شما را در يك مكان كوچك قرار مي‌دهند. به همين دليل اگر از فضاهاي تنگ و كوچك هراس داريد، در اين بازي شركت نكنيد.
- نگران لمس فيزيكي نباشيد. چه خانم‌ها چه آقايان در اين بازي به هيچ وجه لمس نمي‌شود.
- بازي اتاق فرار تنها براي افراد بالاي ۱۵ سال طراحي شده. البته بازي كلبه وحشت و رواني تنها براي افراد بالاي ۱۸ سال مجاز است. البته اگر والدين در كنار آنها باشند، تا ۱۶ سال نيز مي‌توانند در اين بازي شركت كنند.
- اگر همراه خود قصد داريد يك كودك ۱۰ ساله بياوريد، مشكلي ندارد، اما كودكان به تنهايي نمي‌توانند شركت كنند.
- حتما ۱۵ دقيقه پيش از شروع بازي داخل سالن باشيد.
- در هر لحظه از بازي مي‌توانيد انصراف دهيد. اما انصراف به منزله پايان بازي خواهد بود و تيم شما نيز بازنده اعلام مي‌شود.
اتاق فرار